این یکی از اون مشکلاتی خودرویی هست که می‌تونه آدم رو حسابی به فکر بندازه! وقتی فن خودرو روشن می‌شه و چراغ چک هم همزمان روشن می‌شه، معمولاً یعنی سیستم خنک‌کننده یا سیستم مدیریت موتور داره پیامی برای شما می‌فرسته. اجازه بده با هم چند تا از دلایل رایج این مشکل رو بررسی کنیم:
در ابتدا یک شناخت کلی درخصوص سیستم خنک کاری رادیاتور خودرو داشته باشیم بد نیست. سیستم خنک‌کاری رادیاتور خودرو یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های موتور است که وظیفه کنترل دمای موتور را بر عهده دارد تا از داغ شدن بیش از حد و آسیب به قطعات جلوگیری کند. بیایید با ساختار و عملکرد آن آشنا شویم:
????️ عملکرد کلی سیستم خنک‌کاری
وقتی موتور خودرو روشن میشود، احتراق سوخت باعث تولید حرارت زیادی میشود. اگر این حرارت دفع نشود، دمای موتور ممکن است به بیش از 1500 درجه سانتی‌گراد برسد که برای قطعات فلزی بسیار خطرناک است. سیستم خنک‌کاری با گردش مایع خنک‌کننده، این گرما را جذب کرده و به محیط بیرون منتقل می‌کند.
???? اجزای اصلی سیستم خنک‌کاری
-
رادیاتور: قلب سیستم خنک‌کاری است. مایع داغ از موتور وارد رادیاتور شده و پس از تبادل حرارت با هوا، خنک میشود.
-
پمپ آب (واتر پمپ): مایع خنک‌کننده را در سراسر موتور و رادیاتور به گردش درمی‌آورد.
-
ترموستات: دمای مایع را کنترل می‌کند و در دمای مشخص مسیر آن را به سمت رادیاتور باز یا بسته می‌کند.
-
فن خنک‌کننده: هوا را به سمت رادیاتور هدایت می‌کند تا فرآیند خنک‌سازی سریع‌تر انجام شود.
-
مایع خنک‌کننده (ضد یخ): ترکیبی از آب و مواد ضد یخ که گرما را جذب کرده و از یخ‌زدگی یا جوش‌آوردن جلوگیری می‌کند.
-
شیلنگ‌ها: مسیر انتقال مایع بین موتور، رادیاتور و مخزن انبساط.
-
مخزن انبساط: مایع اضافی را ذخیره می‌کند و فشار سیستم را متعادل نگه می‌دارد.
-
درپوش رادیاتور: فشار داخلی را تنظیم کرده و از نشت مایع جلوگیری می‌کند.
⚠️ علائم خرابی سیستم خنک‌کاری
-
بالا رفتن دمای موتور یا روشن شدن چراغ هشدار دما
-
نشت مایع خنک‌کننده از زیر خودرو
-
کاهش سطح مایع در مخزن انبساط
-
بخار یا دود از زیر کاپوت
-
بوی شیرین (نشانه نشت ضد یخ)
-
مشکل در سنسور دمای آب (ECT Sensor):
- این سنسور دمای مایع خنک‌کننده موتور رو به ECU (کامپیوتر مرکزی خودرو) گزارش میده.
- اگه این سنسور خراب باشه، ممکنه دمای آب رو اشتباه بخونه. مثلاً ممکنه فکر کنه موتور داره بیش از حد گرم می‌شه (در حالی که شاید اینطور نباشه) و فن رو روشن کنه تا خنکش کنه. از طرفی، چون اطلاعات غلط به ECU میده، چراغ چک هم روشن می‌شه.
- این سنسور هم برای روشن شدن فن و هم برای پایش دمای موتور مهمه.
-
مشکل در ترموستات:
- ترموستات وظیفه داره جریان مایع خنک‌کننده رو به رادیاتور کنترل کنه.
- اگه ترموستات گیر کرده باشه (مثلاً در حالت بسته گیر کرده باشه)، ممکنه موتور بیش از حد گرم بشه، در نتیجه فن برای خنک کردن تلاش می‌کنه و چون دمای موتور از حد طبیعی خارج شده، چراغ چک هم روشن می‌شه.
-
مشکل در رله یا سیم‌کشی فن:
- ممکنه رله‌ای که فن رو کنترل می‌کنه، دچار مشکل شده باشه یا سیم‌کشی فن اتصالی داشته باشه یا مقاومت فن خراب شده
- این مشکلات می‌تونه باعث بشه که فن به صورت غیرعادی روشن بشه یا با ولتاژ نامناسب کار کنه و ECU این رو به عنوان یک خطا تشخیص بده و چراغ چک رو روشن کنه.
-
کمبود مایع خنک‌کننده (آب رادیاتور):
- اگه سطح مایع خنک‌کننده پایین باشه، موتور نمی‌تونه به درستی خنک بشه.
- در این حالت، فن ممکنه بیشتر از حد معمول کار کنه تا موتور رو خنک کنه و در نهایت، به دلیل گرمای بیش از حد یا عملکرد غیرعادی سیستم خنک‌کننده، چراغ چک روشن بشه.
-
مشکل در فن رادیاتور خودش:
- گاهی اوقات خود فن (موتور فن) دچار مشکل می‌شه. مثلاً ممکنه پره‌هاش آسیب دیده باشن، یا موتور فن به درستی کار نکنه.
- ECU می‌تونه تشخیص بده که فن داره غیرعادی کار می‌کنه و چراغ چک رو روشن کنه.
-
ایراد در ECU (خیلی کمتر رایج):
- در موارد نادر، ممکنه خود ECU دچار مشکل شده باشه و اطلاعات رو به درستی پردازش نکنه.
چیکار باید کرد؟
بهترین کار اینه که خودرو رو به یک مکانیک متخصص ببرید. او می‌تونه با استفاده از دستگاه دیاگ (OBD-II Scanner) کد خطایی که باعث روشن شدن چراغ چک شده رو بخونه. این کد خطا، سرنخ بسیار مهمی برای تشخیص دقیق مشکل به شما میده.
درست مثل یه پازل، هر کد خطا به قطعه ای معیوب اشاره داره که بخشی از این معما رو حل می‌کنه و به مکانیک کمک می‌کنه دقیقاً بدونه کدوم بخش سیستم داره ناسازگاری می‌کنه. پس تا زمانی که مشکل رو رفع نکردید، حواستون به آمپر آب و دمای موتور باشه که بیش از حد بالا نره.
- ۰ ۰
- ۰ نظر